Mogiła podpułkownika Ludwika Marszałka ps. 'Zbroja', bohatera wojennego, patrona 16. Dolnośląskiej Brygady Obrony Terytorialnej została dzisiaj (09.08) uhonorowana insygnium 'Ojczyzna Swego Obrońcy' w ramach projektu 'OCALAMY'. Uroczystość ku czci tego wybitnego żołnierza Armii Krajowej miała miejsce na cmentarzu parafialnym oo. pijarów w Jeleniej Górze Cieplicach. Mówi Wojciech Trębacz naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN we Wrocławiu.
Podpułkownik Ludwik Marszałek ps. „Zbroja” to postać legendarna, symbol walki o wolność, człowiek niezłomny. Był komendantem Obwodu Dębica Armii Krajowej, ostatnim prezesem Okręgu Wrocław Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Dwa lata temu żołnierze 16. DBOT z dumą wybrali go na swojego patrona.
Uroczystości ku czci ppłk. Ludwika Marszałka są częścią realizowanego od 2018 roku programu „OCALAMY” zainicjowanego przez Wojewodę Dolnośląskiego przy współpracy z Biurem Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej. Celem tego szczególnego projektu jest odnalezienie i oznakowanie specjalnym znakiem graficznym grobów osób czynnie zaangażowanych w walkę o niepodległość i jej utrzymanie na przełomie pierwszej i drugiej dekady XX wieku. Te działania mają również za zadanie zabezpieczenie tych mogił przed ich przypadkową likwidacją.
Biogram
Podpułkownik Ludwik Marszałek ps. „Zbroja” urodził się 9 sierpnia 1912 w Brzezinach. Był oficerem piechoty i lotnictwa Wojska Polskiego. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku walczył w szeregach 15 pułku piechoty „Wilków” z Dęblina. Po wzięciu do niewoli niemieckiej zbiegł z obozu jenieckiego i objął funkcję oficera szkoleniowego w strukturach Związku Walki Zbrojnej na obszarach wokół Rzeszowa. Zorganizował system konspiracyjnych kursów dla podchorążych i podoficerów. Uczestniczył w wielu akcjach szkoleniowych i bojowych przeprowadzanych przez żołnierzy Obwodu Dębica AK. Ochraniał także egzaminy maturalne tajnych kompletów. W akcji „Burza” był zastępcą dowódcy zgrupowania partyzanckiego stworzonego z żołnierzy Obwodu Dębica.
Od jesieni 1944 był poszukiwany przez sowiecki kontrwywiad wojskowy. Po przejściu styczniowej ofensywy Armii Czerwonej kontynuował działalność w konspiracji poakowskiej. Kiedy powstało Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, został jednym z głównych organizatorów struktur konspiracyjnych na Rzeszowszczyźnie. Od grudnia 1945 do października 1946 był kierownikiem Wydziału Propagandy Okręgu Rzeszów, współredaktorem i drukarzem podziemnej gazetki „Ku Wolności”. Koordynował też pracę komórki kolportażowej, redakcyjnej i technicznej.
W październiku 1946 został przeniesiony do pracy konspiracyjnej na ziemie zachodnie. Od grudnia 1946 mieszkał we Wrocławiu, gdzie pracował jako kierownik garaży i mechanik samochodowy. Najbliższa rodzina Marszałka (żona, córka i syn) ukrywała się od połowy 1947 w Ziębicach koło Kłodzka. Na Dolnym Śląsku został ostatnim kierownikiem Okręgu Wrocław „Wolność i Niezawisłość”. Odbudował prawie od podstaw dolnośląskie struktury organizacji, które w 1947 roku osiągnęły stan ponad 50 ludzi. 12 grudnia 1947 został aresztowany i osadzony we Wrocławiu, a 10 sierpnia 1948 skazany na karę śmierci. 17 sierpnia 1948 przetransportowano go do więzienia nr 1 przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu, gdzie 27 listopada 1948 roku o godz. 17.30 został rozstrzelany, a następnie pochowany na cmentarzu Osobowickim.
W roku 1977 szczątki Marszałka zostały ekshumowane, przeniesione do grobowca rodzinnego w Cieplicach k. Jeleniej Góry i złożone obok zmarłej w 1976 żony. W styczniu 2020 roku pośmiertnie awansowany do stopnia podpułkownika. Awans odebrał syn Krzysztof.
Zdjęcia
